Soba zehirlenmeleri Bursa’yı tehdit ediyor

TMMOB Makina Mühendisleri Odası, karbonmonoksit zehirlenmelerinin Bursa'da yaşayanları tehdit ettiğini açıkladı.

MMO Bursa Şubesi Doğalgaz Komisyonu Başkanı Nezih Karabıyık, Şube Müdürü Serdar Sönmez'in de hazır bulunduğu toplantıda basın açıklaması Şube Başkanı İbrahim Mart tarafından yapıldı. Kış aylarında karbonmonoksit zehirlenmelerinin sıkça görüldüğüne dikkat çeken Başkan Mart, ölümlerdeki ortak noktanın ise karbonmonoksit ve bacalar olduğunu belirtti. Son olarak sınıf arkadaşlarına öğüt verirken çekilmiş görüntüleri internette tıklanma rekorları kıran ve Türkiye’nin gündemine oturan Orhangazili küçük Gizem’in banyoda şofben sızıntısı nedeniyle yaşamını kaybettiğini, kız kardeşinin ise ölümle pençeleştiğini belirten Başkan Mart “Hepimizi derin üzüntüye boğan bu tür olayların önüne geçilmesi mümkündür.” dedi. Mart öncelikle bacaların standartlara uygun hale getirilmesi gerektiğini söyledi.

Bursa Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliği'nde 30 Haziran'da yapılan değişiklikle, bacalara standart getirildiğine dikkat çeken Başkan Mart, bunların projelendirilmesinin baca uzmanı eğitimi almış sertifikalı mühendisler tarafından yapılmasını zorunlu kılındığını kaydetti. MMO Bursa Şubesi tarafından yetkilendirilen makine mühendisleri ile binayı planlayan mimarlara çeşitli aralıklarla eğitim verildiğini belirten Başkan Mart, “Ancak sorun ülkemizdeki kaçak yapılaşma ve gecekondulaşmadır. Herhangi bir denetimden geçmeyen bu binalarda uygun olmayan bacaların Standartlara uygun olmayan yapımı, ölümlere yol açmaktadır. 'Deprem değil, yapı öldürür' sloganına 'Soba ve/veya yakıt değil, baca öldürür' sloganını ekleyebiliriz.” diye konuştu.

Karbonmonoksit zehirlenmelerinin Gürsu ve Yıldırım'da yoğunlaştığını belirten Başkan Mart, ölüm vakalarının olduğu konutlarda yapılan araştırmada karşılaştıkları sorunları dile getirdi. Kendinden daha yüksek binanın duvarına ya da yakın mesafeye yapılan ve çekme sorunu yaşayan bacalarda her lodosta geri tepme sonucu zehirlenmelerin sıkça yaşandığını belirten Başkan Mart, baca içini yağmur, yaprak, kuş pisliği gibi etkilerden korumak için baca şapkası yerine ters çevrilmiş tencere kullanıldığını, baca gazı çıkışı için ise tencerenin yanından çıkartılmış soba borusu kullanılan yerlerde de zehirlenmelerin olduğunu söyledi. İnşaat sonrası balkon olarak bırakılan ve daha sonra yapılan çatının altında kalan baca nedeniyle zehirlenme olayının yaşandığını belirten Başkan Mart, şunları söyledi: “İlgili gaz kuruluşunun onayı olmadan yetkisiz tesisatçılarca mutfağa monte edilen şofbenin baca bağlantısının, konutun salonundaki cihazla aynı hizada montajının yapıldığı, aynı bacaya üst katlardaki kömür sobası borularının bağlandığını, ayrıca iç ortam havalandırmasını sağlayan havalandırma menfezinin de kapatıldığı gözlemledik. Tüm hataların üst üste yapıldığı olayda bir kişi yaşamını yitirdi.”

ÇOK SOĞUK HAVA DA LODOSTAN FARKSIZ

Mutfak tadilatı nedeniyle bacası çıkartılan ve baca gazı iç ortama verilen kombiden çıkan baca gazından, mutfak penceresi açılarak korunabileceklerini düşünen vatandaşların da yaşamını yitirdiklerini belirten Başkan Mart, yatarken odasına aldığı mangaldan ölen kişilerin de olduğuna dikkat çekti. Bacası bulunmayan, baca gazlarının banyo havalandırmasına verildiği yeni satın alınan LPG kullanılan şofbenin ilk kullanımında, yanma gazlarının banyo havalandırma penceresinden banyo içine sızması nedeniyle ölümün meydana geldiğini söyleyen Başkan Mart, şöyle devam etti: “Havanın çok soğuk olması nedeniyle baca çekişinin gerçekleşemediği, üç katlı müstakil bir binada, doğalgaz kullanılan kat kaloriferi bağlantı borularında yoğun baca gazı gelmesi ve iç ortam havalandırmasını sağlayan havalandırma menfezinin kapalı olması nedeniyle en üst katta ölümün meydana geldiği saptandı. İnşaat aşamasında yerden kazanmak için projedeki yeri kaydırılan bacanın, yapılırken eğime ve sızdırmazlığa dikkat edilmediğinden, bodrum kattaki kat kaloriferinin baca gazıyla, çatı katındaki yatak odasında uyuyan çocuk zehirlenerek hayatını kaybettiği görüldü.”

“BAŞIMA GELMEZ” DEMEYİN

Karbonmonoksit zehirlenmelerinin doktorundan mühendisine, öğretmeninden öğrencisine, işçisinden ev kadınına kadar toplumun farklı katmanlarında yaşandığına dikkat çeken Başkan Mart, “Tıpkı trafik kazalarında olduğu gibi insanlar böylesi bir olayı, hep başkalarının başına geldiğini, kendisinin hiçbir şekilde böylesi bir durumla karşılaşmayacağını düşünmektedir.” ifadelerini kullandı.

Yakıtın yanma olayının bilimsel bir çalışma gerektirdiğini belirten Başkan Mart, ölüm olaylarının hep bireysel ısınma hatalarından kaynaklandığına dikkat çekerek, merkezi sistemlerin en güvenli ısınma yöntemi olduğunu belirtti.

Bacaların teknik esaslara uygunluğunun denetimini, ücretsiz bir hizmet olarak MMO Bursa Şubesi'nin, ‘Bacam Uygun mu? Teknik Danışma ve İnceleme Hattı’ kurduklarını aktaran Başkan Mart, vatandaşların 444 8 666” numaralı telefona başvurabileceklerini, alacakları rapor doğrultusunda bacalarında iyileştirmeler yapabileceklerini sözlerine ekledi.